Ở Trung Quốc và Hàn Quốc, chiết xuất từ lá thông đỏ được dùng để tăng cường sức khỏe và tiêu thụ như một loại thực phẩm bổ sung. Tinh dầu thông đỏ được cho là có tác dụng hỗ trợ chức năng não, giải độc cơ thể, tăng cường khả năng miễn dịch, hỗ trợ sức khỏe tóc, giảm viêm và nhiều tác dụng khác. Cùng tìm hiểu những tác dụng và cách sử dụng tinh dầu thông đỏ trong bài viết dưới đây!
1Tinh dầu thông đỏ là gì?
Tinh dầu thông đỏ được chiết xuất từ lá kim của cây thông đỏ. Ở Canada và Bắc Mỹ, loài thông dùng để chiết xuất tinh dầu thường là Thông Na Uy. Tuy nhiên, hầu hết tinh dầu thông đỏ có nguồn gốc từ Pinus densiflora, một loài thông đỏ có phân bố chủ yếu ở Nhật Bản và Hàn Quốc. [1]
Tinh dầu lá thông đỏ có mùi nồng, khô và hơi giống mùi đất. Để thu được tinh dầu thông đỏ chất lượng cao, người ta chọn lọc lá từ những cây thông đỏ lâu năm, sau đó trải qua quá trình chưng cất hơi nước nghiêm ngặt để thu lấy tinh chất. Sản phẩm này được sử dụng trong sản xuất dược liệu và mỹ phẩm.
Người ta tin rằng tinh dầu thông đỏ đã được sử dụng trong y học phương Đông khoảng hơn 4.000 năm trước để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Các nghiên cứu hiện đại cũng đã chứng minh tinh dầu thông đỏ có nhiều công dụng đối với sức khỏe do thành phần chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa mạnh. [1]
Tinh dầu thông đỏ được chiết xuất từ lá của cây thông đỏ
2Các thành phần hóa học của tinh dầu thông đỏ
Thành phần hóa học của tinh dầu thông đỏ được làm từ 46 loài thông khác nhau đã được nghiên cứu. Đa số đều chứa các thành phần như monoterpen, sesquiterpen và diterpen. Các monoterpene hydrocarbon như alpha-, beta-pinene và sesquiterpen germacrene D là các thành phần chiếm ưu thế.
Hơn 29 hợp chất có mùi vị đã được xác định trong trà thông đỏ bao gồm alpha-pinene, isoamyl alcohol, trans-caryophyllene, terpinene-4-ol, alpha-terpineol và delta-cadinene. [2]
Tinh dầu thông đỏ chứa nhiều hợp chất có mùi thơm
3Tinh dầu thông đỏ có tác dụng gì?
Chống oxy hóa
Khi xảy ra sự mất cân bằng giữa chất chống oxy hóa và các gốc tự do sẽ dẫn đến stress oxy hóa, ảnh hưởng đến hoạt động của các mô và cơ quan trong cơ thể. Trong lá thông đỏ chứa oligomeric proanthocyanidin – một chất chống oxy hóa mạnh có thể ngăn ngừa tổn thương do các gốc tự do gây ra.
Ngoài ra, tinh dầu thông đỏ còn chứa các hợp chất như linalool, limonene và α-terpineol cũng có tác dụng chống oxy hóa mạnh và đã được chứng minh có khả năng chống lại các gốc tự do trong cơ thể. [3]
Tinh dầu thông đỏ có khả năng chống oxy hóa nhờ các hợp chất linalool, limonene và α-terpineol
Tăng cường hệ miễn dịch
Mặc dù chưa có nhiều nghiên cứu về khả năng kích thích miễn dịch, lượng vitamin và khoáng chất dồi dào đặc biệt là vitamin A và sắt trong tinh dầu thông đỏ có thể giúp tăng cường miễn dịch cho cơ thể. [1]
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin A thúc đẩy quá trình phát triển và kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch. Vitamin A cũng giúp bảo vệ và duy trì sức khỏe thị lực. Trong khi đó, sắt là nguyên liệu cần thiết cho quá trình tổng hợp các tế bào hồng cầu, cung cấp đủ lượng oxy đáp ứng cho các hoạt động của cơ thể.
Nhờ thành phần chứa nhiều vitamin và khoáng chất nên tinh dầu thông đỏ có khả năng tăng cường miễn dịch cho cơ thể
Hỗ trợ điều trị bệnh da liễu
Tinh dầu thông đỏ có hoạt tính kháng khuẩn có thể giúp điều trị một số bệnh ngoài da như mụn trứng cá và bệnh chàm. Hoạt tính chống viêm của loại tinh dầu này cũng làm giảm mẩn đỏ và làm giảm cảm giác khó chịu ở những vùng da nhạy cảm. [3]
Tinh dầu thông đỏ có thể giúp điều trị một số bệnh ngoài da như mụn trứng cá và bệnh chàm
Giúp tóc chắc khỏe
Tinh dầu thông đỏ giúp cung cấp thêm độ ẩm cho tóc và chống lại gàu, thường được sử dụng để massage da đầu và làm tóc bóng mượt. [1]
Tinh dầu thông đỏ chứa vitamin E – một vitamin có tác dụng chống oxy hóa tự nhiên giúp ngăn ngừa rụng tóc và làm tóc chắc khỏe.
Tinh dầu thông đỏ cung cấp thêm độ ẩm cho tóc và chống lại gàu
Giảm viêm và đau nhức
Tinh dầu thông đỏ có thể được bôi trực tiếp lên da để làm giảm các triệu chứng của tình trạng viêm da như bệnh chàm và mụn trứng cá. Đồng thời nó cũng giúp làm giảm đau cơ và đau do viêm khớp. [1]
Có thể sử dụng tinh dầu thông đỏ để làm giảm cơn đau do viêm khớp
Kháng khuẩn
Tinh dầu thông đỏ được cho là có hoạt tính kháng khuẩn mà nhiều người sử dụng để sát khuẩn cho da. [1]
Một số nghiên cứu đã thử nghiệm hoạt tính kháng khuẩn của các tinh dầu chiết xuất từ nhiều loài thông khác nhau và cho thấy sự khác biệt về thành phần hóa học của từng loại tinh dầu dẫn đến mức độ kháng khuẩn khác nhau. Trong đó, hàm lượng hoạt chất alpha-humelene là yếu tố chính mang lại hoạt tính kháng khuẩn cho tinh dầu thông đỏ. [4]
Nghiên cứu chỉ ra tinh dầu thông đỏ có khả năng ức chế nhiều loại vi khuẩn khác nhau
Kháng nấm
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tinh dầu thông đỏ có tác dụng ức chế hoặc làm chậm sự phát triển của vi khuẩn, nấm men và nấm mốc. Thử nghiệm cho thấy tinh dầu thông đỏ có khả năng ức chế nấm M. furfur ngay cả khi ở nồng độ rất thấp. [5]
Tinh dầu thông đỏ có tác dụng ức chế hoặc làm chậm sự phát triển của vi khuẩn, nấm men và nấm mốc
Chống nhiễm trùng do virus
Một nghiên cứu đã tiến hành so sánh khả năng kháng virus cúm H1N1 của các tinh dầu thông đỏ, húng tây, cam bergamot, sả và quế. Kết quả cho thấy chỉ có tinh dầu lá quế đạt được khả năng ức chế hoạt động của virus 100% sau 30 phút tiếp xúc. Trong khi tinh dầu húng tây, cam bergamot, sả và hoa oải hương cho thấy tỷ lệ ức chế lần lượt là 70%, 95%, 90% và 80%. Trong nghiên cứu này, hoạt động kháng virus của tinh dầu thông đỏ được đánh giá là có hiệu quả cao vì nó ức chế 99,67% virus H1N1 sau 2 giờ tiếp xúc. [5]
Nghiên cứu trên đã cho thấy tiềm năng của tinh dầu thông đỏ trong việc điều trị và phòng ngừa nhiễm cúm H1N1. Trong cùng nghiên cứu này, tinh dầu thông đỏ cũng cho thấy hoạt tính của nó trong việc chống lại virus corona, mở ra hướng ứng dụng tiềm năng trong điều trị các dịch bệnh tương tự Covid 19 trong tương lai. [5]
Tinh dầu thông đỏ đã được chứng minh là hoạt tính kháng virus gây cúm H1N1 và virus corona
Chống lão hóa
Tinh dầu thông đỏ chứa các hợp chất như d-limonene và alpha-pinene và các chất chống oxy hóa khác có khả năng ngăn chặn sự phá hủy của các gốc tự do trong cơ thể. Nhờ đó, tinh dầu thông đỏ có thể làm giảm tốc độ lão hóa và ngăn ngừa hình thành nếp nhăn trên da. Ngoài ra, carotene và vitamin A trong tinh dầu thông đỏ còn có tác dụng dưỡng da, dưỡng tóc, duy trì thị lực và chức năng thần kinh.
Tinh dầu thông đỏ hỗ trợ giảm tốc độ lão hóa và ngăn ngừa hình thành nếp nhăn trên da
Hỗ trợ hạ huyết áp
Chưa có nhiều nghiên cứu về tác dụng hạ huyết áp của tinh dầu thông đỏ. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2016 phát hiện ra rằng tinh dầu chiết xuất từ Pinus koraiensis, một loài thông Hàn Quốc cùng họ với Pinus densiflora có tác dụng có lợi cho huyết áp. [1]
Cần nghiên cứu thêm để xác định mức độ ảnh hưởng của tinh dầu thông đỏ đối với huyết áp
Hỗ trợ điều trị xơ vữa động mạch và phòng ngừa bệnh tim
Tinh dầu thông đỏ có tác dụng làm giảm cholesterol có hại trong cơ thể, hỗ trợ điều trị bệnh xơ vữa động mạch và tăng cường lưu thông máu. Nhờ đó cải thiện và phòng ngừa các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Sử dụng tinh dầu thông đỏ giúp phòng ngừa các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ
Giảm căng thẳng và lo âu
Sử dụng máy khuếch tán tinh dầu thông đỏ là một phương pháp trị liệu bằng hương thơm với lợi ích thư giãn, giảm lo âu và căng thẳng.
Kết quả của một nghiên cứu cho thấy hương thơm tươi mát của tinh dầu thông đỏ có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh trầm cảm như chán nản và lo lắng, đồng thời cải thiện khả năng tập trung và tình trạng suy giảm trí nhớ. [3]
Mùi thơm của tinh dầu thông đỏ có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh trầm cảm và cải thiện trí nhớ
Ngăn ngừa ung thư
Các nghiên cứu đã chứng minh hoạt động ức chế sự tăng sinh khối u của alpha-pinene có trong tinh dầu thông đỏ. Alpha-pinene có thể ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư bằng cách điều chỉnh giảm biểu hiện gen và protein gây ung thư. Tác dụng này đã được chứng minh trên các dòng tế bào gây ung thư gan và ung thư vú. [2]
Các nghiên cứu đã chỉ ra tinh dầu thông đỏ có khả năng ức chế tăng sinh các tế bào ung thư
3Sử dụng tinh dầu thông đỏ có an toàn không?
Có nhiều loài thông khác nhau, nhưng chỉ một số loài phù hợp để chiết xuất dầu lá thông có lợi cho sức khỏe con người. Bạn nên xem xét và lựa chọn những sản phẩm tinh dầu được chiết xuất từ loài Pinus densiflora.
Tinh dầu thông đỏ có độc tính thấp đối với con người và được coi là an toàn khi sử dụng với liều lượng vừa phải. Tuy nhiên, một số trường hợp bị dị ứng với tinh dầu thông đỏ có thể gặp phải các triệu chứng như: nổi mề đay, đỏ da, da khô, sưng tấy, da bong tróc, ngứa và các vấn đề về hô hấp. [1]
Tinh dầu thông đỏ có độc tính thấp đối với con người và được coi là an toàn khi sử dụng với liều lượng vừa phải
4Cách sử dụng tinh dầu thông đỏ hiệu quả
Sử dụng tinh dầu thông đỏ trong massage
Tinh dầu thông đỏ có thể được sử dụng để làm dịu cơn đau do viêm khớp và thấp khớp. Nó cũng có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh ngoài da như bệnh vẩy nến và bệnh chàm. [1]
Khi sử dụng để massage, hầu hết mọi người trộn tinh dầu thông đỏ với một loại dầu nền như dầu magie, dầu dừa, dầu oliu hoặc dầu jojoba và khuấy đều tạo thành hỗn hợp. Sau đó, xoa hỗn hợp giữa hai lòng bàn tay cho có độ ấm rồi nhẹ nhàng massage lên da.
Nếu bạn bị viêm da do bệnh chàm hoặc bệnh vẩy nến, bạn nên trao đổi với bác sĩ da liễu trước khi sử dụng tinh dầu thông đỏ làm dầu massage.
Một trong những cách phổ biến nhất để sử dụng tinh dầu thông đỏ là làm dầu massage
Thêm vào đồ uống hay bữa ăn
Bạn có thể thử thêm vài giọt tinh dầu vào thức ăn hoặc đồ uống của mình. Phương pháp này đảm bảo cung cấp đủ lượng tinh dầu cho cơ thể nếu bạn không thực sự yêu thích mùi hương của tinh dầu thông đỏ. [1]
Thêm tinh dầu thông đỏ vào bữa ăn là phương pháp bổ sung đơn giản mà hiệu quả
Uống viên nang tinh dầu thông đỏ
Sử dụng thực phẩm bổ sung có thành phần chiết xuất từ tinh dầu thông đỏ có nhiều tác dụng tốt cho cơ thể như: tăng tuần hoàn máu, thông huyết mạch, hỗ trợ tim mạch, các trường hợp tiểu đường, huyết áp cao, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
Sử dụng thực phẩm bổ sung tinh dầu thông đỏ hàng ngày giúp bạn có được nhiều lợi ích cho sức khỏe
5Những lưu ý khi sử dụng tinh dầu thông đỏ
Mặc dù tinh dầu thông đỏ có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe, khi sử dụng cần lưu ý:
- Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, người bị mẫn cảm không được sử dụng tinh dầu thông đỏ.
- Không dùng chung tinh dầu thông đỏ với thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung hoặc các loại thuốc khác.
- Sử dụng liên tục theo đúng liệu trình, nếu có bất kỳ phản ứng mẫn cảm hoặc dị ứng nên ngừng dùng ngay lập tức.
- Tìm hiểu kỹ lưỡng nguồn gốc sản phẩm để tránh mua phải tinh dầu thông đỏ giả, kém chất lượng.
- Không sử dụng tinh dầu thông đỏ ở những người dị ứng, mẫn cảm với các thành phần của tinh dầu.
Cần lưu ý các vấn đề sức khỏe khác khi bạn muốn sử dụng tinh dầu thông đỏ